SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY
PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY
Szkoły Podstawowej nr 10. im . Janusza Korczaka w Wodzisławiu Śląskim
W roku szkolnym 2024/2025 szkolny program wychowawczo-profilaktyczny realizować będziemy pod hasłami: UCZEŃ OBYWATEL i PATRIOTA, oraz UCZEŃ BEZPIECZNY W ŻYCIU, BEZPIECZNY W SIECI. Naszymi celami kluczowymi będą: kształtowanie u uczniów właściwych postaw obywatelskich, społecznych i patriotycznych oraz umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia, budowanie postaw prozdrowotnych a także kształtowanie świadomości zagrożeń w środowisku szkolnym i lokalnym. Celem oddziaływań wychowawczych będzie również rozwijanie umiejętności odpowiedzialnego korzystania z Internetu w tym również sztucznej inteligencji, świadomości zagrożeń cyberprzestrzeni i budowanie etycznych postaw w przestrzeni cyfrowej. Niniejszy program opiera się na założeniu, że pierwszymi wychowawcami swoich dzieci są ich rodzice a nauczyciele wspomagają wszechstronny i harmonijny rozwój podopiecznych oraz działania wychowawcze i kompetencje wychowawcze rodziców. Realizując w roku szkolnym 2024-2025 szkolny program wychowawczo-profilaktyczny chcemy, aby nasza szkoła była bezpieczna, panował w niej klimat sprzyjający pracy uczniów i nauczycieli. Dążymy do tego, aby nasi uczniowie byli odpowiedzialni nie tylko za zdrowie i bezpieczeństwo swoje ale i innych, aby umiejętnie i bezpiecznie korzystali z zasobów sieci Internet oraz możliwości sztucznej inteligencji. Program przeznaczony jest do realizacji przez wychowawców klas podczas godzin z wychowawcą we współpracy z nauczycielami wszystkich przedmiotów, psychologiem, pedagogiem, pedagogiem specjalnym pielęgniarką szkolną i pozostałymi pracownikami szkoły, w zależności od stanu zasobów, potrzeb klasy oraz przy współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym. Obowiązkiem nauczycieli wychowawców oraz specjalistów jest opracowanie, we współpracy z nauczycielami przedmiotów, planów wychowawczo-profilaktycznych klas na bazie szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły
Nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 10 im. Janusza Korczaka w Wodzisławiu Śląskim realizując program dążą do budowania z uczniami relacji opartych na zaufaniu, prowadzą rozmowy, ucząc nawiązywania serdecznego kontaktu, sympatii, szacunku i tolerancji. Kształtują jednostki twórcze, kreatywne, zdolne do sterowania własnym rozwojem w szkole i poza nią. Nauczyciele pomagają uczniom lepiej rozumieć otaczający świat i zasadność własnych postaw, rozwijają umiejętności komunikacyjne, które umożliwiają dialog z innymi, wspierają rozwój indywidualny i społeczny ucznia, wskazują, jak i gdzie szukać sposobów radzenia sobie z zagrożeniami związanymi zarówno z poszukiwaniem własnej tożsamości, jak i wzorcami do naśladowania.
- Wprowadzenie
Rokrocznie opracowywany Program wychowawczo-profilaktyczny Szkoły Podstawowej nr 10 im. Janusza Korczaka w Wodzisławiu Śląskim obejmuje działania wspomagające wychowanka w radzeniu sobie z trudnościami, które jednocześnie ograniczają i likwidują czynniki ryzyka mogące zaburzać jego prawidłowy rozwój i zdrowe życie. Program dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska lokalnego. Integruje realizowane działania wychowawcze oraz profilaktyczne.
Treści programów wychowawczo-profilaktycznych wynikają z przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. 2024 poz. 737 ze zm.), treści podstawy programowej kształcenia ogólnego, określonej rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.), rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach sytemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1449) oraz aktualnych w danym roku szkolnym podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa.
- Przy opracowaniu programów uwzględnia się:
- obowiązujące przepisy prawa,
- analizę dotychczasowych działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły,
- analizę czynników ryzyka i czynników chroniących,
- diagnozę oczekiwań rodziców przeprowadzoną badaniami na temat kluczowych celów wychowawczych stawianych przez rodziców w procesie wychowawczym na temat przyszłości ich dziecka oraz oczekiwań rodziców w stosunku do szkoły i szkolnych specjalistów w zakresie wspomagania dziecka w rozwoju,
- ocenę potencjału i możliwości rozwojowych uczniów (na podstawie wyników egzaminu ósmoklasisty, wyników testów wewnątrzszkolnych, wyników olimpiad, konkursów i zawodów sportowych, wolontariatu, samorządności itp.),
- możliwości i zasoby środowiska lokalnego,
- zasoby szkoły: przygotowanie merytoryczne nauczycieli do podejmowania działań wychowawczych i profilaktycznych, zasoby materialne (boisko szkolne, pracownie, sala gimnastyczna), zasoby techniczne (wyposażenie pracowni), zasoby organizacyjne (wolontariat uczniowski)
Działania wychowawcze określone w opracowywanych programach obejmują w szczególności:
- tworzenie spójnego środowiska wychowawczego, w którym wartości i normy życia są zrozumiałe dla wychowanka, w którym wychowawcy współpracują, wspierając ucznia w integralnym rozwoju i osiąganiu pełni człowieczeństwa
- współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów i wychowanków w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia,
- kształtowanie hierarchii systemu wartości,
- wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą, społecznością lokalną i ojczyzną,
- kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,
- doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami, wychowankami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów lub wychowanków,
- wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,
- kształtowanie u uczniów i wychowanków postaw prospołecznych, w tym przez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym oraz zaangażowaniu w działalność podmiotów,
- wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych.
Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników blokujących i zaburzających zdrowe życie.
Działania profilaktyczne określone w opracowywanych programach obejmują w szczególności:
- wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych, niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji,
- realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych programów zalecanych w ramach Systemu rekomendacji programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego,
- przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspokajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej,
- doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych.
Działania wychowania i profilaktyki łączą wartości i normy, traktując (w ślad za zapisami ustawy – Prawo oświatowe) nauczanie i wychowanie jako respektowanie uniwersalnego systemu wartości, przyjmując zasady etyki jako uniwersalne. W nawiązaniu do tychże zasad etyki prowadzone są działania szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.
- MISJA SZKOŁY
W naszej pracy wychowawczej z uczniami dążymy do tęga aby kojarzono nas jako szkołę, która:
- przekazuje uniwersalny system wartości oparty o patriotyzm, narodowe i kulturowe tradycje oraz poszanowanie godności drugiego człowieka,
- budzi wrażliwość na prawdę, dobro, piękno i sztukę,
- uczy pracy nad sobą i rozwija wiarę we własne możliwości,
- uwrażliwia na drugiego człowieka i otaczające nas środowisko,
- rozwija zainteresowania, talenty i twórczą aktywność,
- przekazuje wysoki poziom wiedzy i kompetencji potrzebnych do kontynuowania nauki na wyższym etapie kształcenia,
- uczy przestrzegania norm i zasad społecznych,
- wspomaga rodziców w wychowaniu
- dba o rozwój duchowy, emocjonalny, społeczny i fizyczny uczniów.
- SYLWETKA ABSOLWENTA
Dążeniem Szkoły Podstawowej Nr 10 im. Janusza Korczaka jest przygotowanie uczniów do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym, kierowania się uniwersalnymi zasadami takimi jak patriotyzm, narodowe i kulturowe tradycje oraz poszanowanie godności drugiego człowieka. Chcemy aby nasi absolwenci umieli wykorzystać zdobytą w szkole wiedzę i umiejętności do podejmowania świadomych i odpowiedzialnych wyborów. Dążymy do tego, aby absolwent kończący szkołę posiadał następujące cechy:
- okazywał szacunek innym,
- szanował wartości patriotyczne i je upamiętniał,
- znał kulturę własnego narodu i regionu oraz tradycje szkoły,
- przestrzegał zasad kultury osobistej,
- szanował pracę innych,
- aby przestrzegał zasad prawnych, współżycia społecznego oraz by był przygotowany do pracy w grupie i umiał wypełniać powierzone mu role dla dobra grupy.
- kierował się uczciwością,
- był wolnym od nałogów,
- posiadał wiedzę na temat współczesnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych,
- podejmował odpowiedzialne decyzje w trosce o bezpieczeństwo własne i innych,
- szanował potrzeby innych i był chętny do niesienia pomocy,
- okazywał szacunek dla kultury (muzyka, sztuka, malarstwo, itp.),
- korzystał z różnych źródeł wiedzy i informacji, racjonalnie wykorzystywał narzędzia i technologie informatyczne,
- był samodzielny i odpowiedzialny.
- Programy określają wydzielone obszary działania:
- wychowawcze – promujące zdrowie psychiczne oraz wspomagające uczniów w rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, psychicznej, społecznej oraz aksjologicznej,
- edukacyjne – mające na celu poszerzanie wiedzy i umiejętności uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat kształtowania postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno, uzdalniających do odpowiedzialnych decyzji,
- informacyjne – polegające na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń w cyberprzestrzeni, mających na celu kształtowanie krytycznego podejścia do treści publikowanych w Internecie i mediach społecznościowych,
- profilaktyczne – wspierające uczniów:
- w rozwoju, poprzez podejmowanie działań ograniczających zachowania ryzykowne,
- w rozwoju umiejętności podstawowych i przekrojowych.
- Uczestnikami programu są:
Dyrektor szkoły:
- dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły, stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w przedszkolu, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej,
- organizuje szkolenia dla nauczycieli,
- dba o zapewnienie bezpieczeństwa na terenie szkoły,
- uczestniczy w procesie diagnozy zagrożeń szkoły oraz w oddziaływaniach wychowawczo-profilaktycznych,
- sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne,
- stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole, dbając o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
- inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
- stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
- dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
- nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.
Rodzice:
- współtworzą szkolny programu wychowawczo-profilaktyczny,
- uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
- uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę,
- współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
- znają i akceptują program oraz czynnie współpracują przy jego realizacji,
- przekazują i egzekwują stosowanie ogólnie przyjętych norm kulturalnego zachowania,
- wdrażają dzieci do poczucia obowiązku i odpowiedzialności za własne postępowanie.
Wychowawcy:
- prowadzą w różnych formach szkolenia i konsultacje dla rodziców,
- dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego,
- sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami szkoły, a w szczególności tworzą warunki wspomagające ich rozwój i przygotowują do życia w rodzinie i w społeczeństwie,
- poznają warunki życia i nauki swoich wychowanków,
- uczą pozytywnego myślenia i stawiania na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości,
- realizują w toku pracy wychowawczo-profilaktycznej treści i cele niniejszego programu oraz nadzorują udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w swojej klasie,
- diagnozują sytuację wychowawczą w klasie poprzez rozpoznanie indywidualnych potrzeb uczniów, współpracując w tym zakresie z pedagogiem specjalnym,
- opracowują plan pracy wychowawczo-profilaktycznej dla klasy na dany rok szkolny, na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w szkolnym programie wychowawczo-profilaktycznym (uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów),
- przygotowują sprawozdania z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy (dwa razy w roku),
- zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
- wykonują zadania jako członkowie zespołów wychowawczych zlecone przez przewodniczącego zespołu,
- oceniają zachowania uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami i wewnątrzszkolnym systemem oceniania uczniów,
- współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym, pedagogiem specjalnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach.
Nauczyciele
Wszyscy nauczyciele realizują program wychowawczo-profilaktyczny, a w szczególności:
- uwzględniają go przy realizacji klasowych planów pracy,
- reagują na przejawy niedostosowania społecznego u uczniów,
- wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb,
- odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo uczniów podczas pobytu w szkole i poza jej terenem, np. na wycieczkach szkolnych, świadczą pomoc psychologiczno-pedagogiczną w bieżącej pracy z uczniem,
- przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
- udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych,
- kształcą i wychowują młodzież w duchu patriotyzmu i demokracji,
- prowadzą rozmowy z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
- kształtują u uczniów pozytywne myślenie i stawianie na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości,
- wspierają zainteresowania i rozwój osobowy uczniów.
Uczniowie
Wszyscy uczniowie szkoły są poddani oddziaływaniom programów:
- otrzymują dość zachęty, aby uczyć się śmiałości,
- w pełni aprobowani uczą się lubić samych siebie,
- często słyszą słowa uznania,
- uczą się stawiać sobie cele,
- w poczuciu bezpieczeństwa uczą się ufać sobie i innym,
- otaczani są rzetelnością i uczciwością, uczą się, czym jest prawda i sprawiedliwość.
Rada pedagogiczna szkoły:
- uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych,
- opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego (w porozumieniu z radą rodziców),
- opracowuje wspólnie z dyrektorem dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
- dokonuje ewaluacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.
Psycholog i pedagog szkolny:
- udzielają pomocy uczniom, którzy znajdują się w trudnej sytuacji życiowej, oraz uczniom, którzy padli ofiarą przestępczości,
- w sposób zdecydowany reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim podejrzanym zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
- współpracują z instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez uczniów, szczególnie z rodzin zaniedbanych środowiskowo,
- współpracują z policją, z sądem dla nieletnich, z kuratorami (w razie zaistniałej potrzeby), z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej,
- kształtują u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów,
- udzielają pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów, prowadzą zajęcia terapeutyczne z dziećmi – indywidualne i grupowe, stosują profilaktykę zachowań ryzykownych wśród uczniów,
- organizują spotkania i prelekcje dla rodziców na tematy związane z procesem nauczania i wychowania, udzielają wsparcia zgłaszającym się rodzicom w sytuacjach trudnych wychowawczo i losowo, współpracują z nauczycielami w zakresie procesu nauczania i wychowania uczniów,
- prowadzą badania i działania diagnostyczne uczniów (indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych),
- współpracują z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych.
Pedagog specjalny
- współpracuje z nauczycielami grup lub innymi specjalistami, rodzicami oraz uczniami w:
- rekomendowaniu dyrektorowi przedszkola, do realizacji działań w zakresie zapewnienia aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu przedszkola (np.: rekomendowanie programów/projektów/innych działań, których celem jest aktywizacja dzieci z niepełnosprawnościami na terenie przedszkola), oraz dostępności o której mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2020 r. poz. 1062 oraz z 2022 r. poz. 975 i 1079) (tj. monitorowanie dostępności architektonicznej budynku, sprawdzenie, czy uczniowie z niepełnosprawnościami znają procedurę ewakuacyjną, monitorowanie strony przedszkola pod kątem tagów i opisów zdjęć),
- prowadzeniu badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie dziecka i jego uczestnictwo w życiu przedszkola,
- rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,
- określeniu niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dziecka;
- pracuje w zespole ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej i współpraca z zespołem, który tworzą nauczyciele i specjaliści prowadzący zajęcia z uczniami w zakresie opracowania i realizacji indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym zapewnienie temu dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
- koordynuje pracę zespołów nauczycieli pracujących przy WOPFU i IPET,
- wspiera nauczycieli grup wychowawczych i innych specjalistów w:
- rozpoznawaniu przyczyn niepowodzeń edukacyjnych dzieci lub trudności w ich funkcjonowaniu, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola,
- udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z dzieckiem,
- dostosowaniu sposobów i metod pracy do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka oraz jego możliwości psychofizycznych,
- doborze metod, form kształcenia i środków dydaktycznych do potrzeb dziecka,
- udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, rodzicom uczniów i nauczycielom, uczestniczy w spotkaniach z rodzicami dzieci w miarę potrzeb, nie rzadziej niż raz w okresie w celu omówienia sytuacji i potrzeb dziecka, a także działań wspierających podejmowanych w domu,
- współpracuje, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami z:
- rodzicami uczniów,
- poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi,
- placówkami doskonalenia nauczycieli,
- innymi szkołami i placówkami,
- organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci, uczniów,
7) przedstawia radzie pedagogicznej propozycje w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły zakresie zadań o których mowa powyżej.
- Diagnoza zagrożeń
Szkoła Podstawowa nr 10 im. Janusza Korczaka w Wodzisławiu Śląskim każdego roku szkolnego przeprowadza diagnozę środowiska wychowawczego, analizuje potrzeby i zasoby oraz określa czynniki ryzyka i czynniki chroniące. W celu urealnienia sytuacji wychowawczej w szkole, a w efekcie profilaktycznej, korzystamy z:
- badań ankietowych skierowanych do rodziców na temat atmosfery w szkole oraz warunków organizacji nauki w niej,
- spostrzeżeń wychowawców na temat zachowań problemowych w klasie,
ludzkich zasobów szkoły, tj. kompetencji kadry kierowniczej, kompetencji zawodowych nauczycieli, rozwijanych poprzez dodatkowe doskonalenie się, kompetencji szkolnych specjalistów (pedagoga i psychologa, psychoterapeuty, pielęgniarki szkolnej), kompetencji szkolnych realizatorów programów profilaktycznych, kompetencji specjalistów spoza szkoły – współpracujących z nią, rodziców oraz wolontariuszy.
- Ewaluacja programów
Przebieg pracy wychowawczo-profilaktycznej i jej efekty poddawane są systematycznej obserwacji i ocenie. Informacje zwrotne pochodzące od uczniów, rodziców i nauczycieli służą doskonaleniu pracy i wyciąganiu wniosków na przyszłość. Najlepszych efektów można spodziewać się, gdy ewaluacji dokonuje się na podstawie obserwacji procesu wychowania. Ewaluacja programów jest przeprowadzana na zakończenie każdego roku szkolnego w celu oceny skuteczności działań i ich wpływu na środowisko szkolne. W ramach ewaluacji zastosowanie mają następujące narzędzia:
1. Ankiety dla uczniów, rodziców i nauczycieli – ocena postrzegania bezpieczeństwa w szkole, poczucia bezpieczeństwa w Internecie i efektywności działań profilaktycznych.
2. Analiza frekwencji i zachowań uczniów – ocena liczby incydentów związanych z przemocą fizyczną i cyberprzemocą.
3. Wywiady z uczniami i nauczycielami – analiza jakościowa opinii i refleksji na temat bezpieczeństwa w życiu codziennym oraz bezpieczeństwa cyfrowego.
4. Obserwacja – monitorowanie zachowań uczniów na przerwach i podczas zajęć świetlicowych w kontekście profilaktyki przemocy i cyberzagrożeń.
5. Raport podsumowujący – pod koniec roku szkolnego zostanie opracowany raport z wnioskami z ewaluacji oraz rekomendacjami na przyszły rok.
Ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego, oceny rezultatów i efektywność prowadzonych działań dokona pedagog i psycholog szkolny. Z wnioskami z przeprowadzonej ewaluacji i oceny Rada Pedagogiczna zostanie zapoznana na zebraniu kończącym rok szkolny
- Główne cele programu w roku szkolnym 2024-2025
Program wychowawczo-profilaktyczny Szkoły Podstawowej nr 10 im. Janusza Korczaka na rok szkolny 2024/2025 ma na celu rozwijanie u uczniów postaw obywatelskich, patriotycznych, społecznych oraz prozdrowotnych, a także kształtowanie ich odpowiedzialności za siebie i innych w kontekście zarówno rzeczywistego, jak i wirtualnego świata. Program jest zgodny z podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2024/2025 i odnosi się do celów kluczowych:
- Uczeń OBYWATEL, PATRIOTA: kształtowanie właściwych postaw obywatelskich, społecznych i patriotycznych.
- Uczeń bezpieczny w życiu: Kształtowanie u uczniów umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia, budowanie postaw prozdrowotnych i społecznych oraz kształtowanie świadomości zagrożeń w środowisku szkolnym i lokalnym.
- Uczeń bezpieczny w sieci Internet: Rozwijanie umiejętności odpowiedzialnego korzystania z internetu i sztucznej inteligencji, świadomości zagrożeń cyberprzestrzeni i budowanie etycznych postaw w przestrzeni cyfrowej.
Program realizowany będzie poprzez działania w czterech głównych obszarach:
- Edukacja zdrowotna
- Kształtowanie postaw społecznych i obywatelskich
- Wartości, normy i wzory zachowań
- Bezpieczeństwo, profilaktyka zachowań ryzykownych
W oparciu o kierunki polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025, wnioski z nadzoru pedagogicznego za rok szkolny 2023/2024, opracowane przez pedagoga i psychologa czynniki ryzyka i czynniki chroniące, zostały wyłonione następujące obszary problemowe:
- ochrona i wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa w szkole,
- kształtowanie właściwych zachowań uczniów w sytuacji zagrożenia zdrowia czy życia a w tym i sposobów udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej,
- propagowanie idei wolontariatu, dzięki któremu dzieci i młodzież rozwijają swoją wrażliwość na los potrzebujących, bierze na siebie odpowiedzialność za własne życie i życie społeczne,
- przeciwstawianie się obojętności wobec wszelkich przejawów zła, kształtowanie gotowości współdziałania i pomocy – dobroczynności, szlachetności, zaangażowania społecznego, dbałości o mienie własne i wspólne,
- doskonalenie umiejętności prawidłowego i skutecznego wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesach edukacyjnych, w szczególności w zakresie bezpiecznego korzystania z komputera, sieci Internet i sztucznej inteligencji,
- przygotowanie uczniów do korzystania z różnych źródeł informacji, kształtowanie krytycznego podejścia do treści publikowanych w Internecie i mediach społecznościowych,
- SZCZEGÓŁOWE CELE WYCHOWAWCZE DO REALIZACJI w roku szkolnym 2024-2025
Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły podstawowej na rok szkolny 2024/2025 ma na celu rozwijanie u uczniów postaw obywatelskich, patriotycznych, społecznych oraz prozdrowotnych, a także kształtowanie ich odpowiedzialności za siebie i innych w kontekście zarówno rzeczywistego, jak i wirtualnego świata. Program jest zgodny z podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2024/2025 i odnosi się do celów kluczowych:
- Uczeń OBYWATEL, PATRIOTA
- Uczeń bezpieczny w życiu
- Uczeń bezpieczny w sieci Internet
Program realizowany będzie poprzez działania w czterech głównych obszarach:
- Edukacja zdrowotna
- Kształtowanie postaw społecznych i obywatelskich
- Wartości, normy i wzory zachowań
- Bezpieczeństwo, profilaktyka zachowań ryzykownych
- Organizacja działań dla uczniów w obszarach:
Obszar I
Zadania
Formy realizacji
odpowiedzialni
Edukacja Zdrowotna
- kształtowanie właściwych postaw wobec bezpieczeństwa własnego i innych, wykształcenie odpowiedzialności za ochronę własnego zdrowia i zdrowia innych
- nabycie wiedzy na temat zasad i form udzielania pierwszej pomocy,
- Kształtowanie postaw prozdrowotnych.
- Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia.
- Budowanie świadomości zdrowia fizycznego i psychicznego.
- Realizowanie cyklicznych warsztatów na temat zdrowego odżywiania, aktywności fizycznej oraz profilaktyki uzależnień (papierosy, alkohol, substancje psychoaktywne).
- Organizowanie aktywnych przerw (zajęcia sportowe, zabawy ruchowe), zachęcających uczniów do regularnego ruchu.
- Spotkania z psychologiem i pedagogiem szkolnym na temat radzenia sobie ze stresem, emocjami i przeciwdziałania wypaleniu emocjonalnemu
- Organizowanie dni tematycznych poświęconych zdrowiu, np. Dzień Zdrowego Śniadania, Dzień Aktywności Ruchowej, Dzień Profilaktyki Uzależnień.
- Zajęcia praktyczne udzielania pierwszej pomocy
- Zajęcia wychowania fizycznego z elementami edukacji zdrowotnej.
- wychowawcy klas
- nauczyciele przedmiotowi (biologia, przyroda, wychowanie fizyczne, edukacja dla bezpieczeństwa)
- pedagog szkolny
- psycholog
- pielęgniarka szkolna
- instruktorzy i terapeuci firm zewnętrznych
Obszar II
Zadania
Formy realizacji
Odpowiedzialni
Kształtowanie postaw społecznych
- Rozwijanie świadomości obywatelskiej i patriotycznej
- Promowanie aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i lokalnym.
- Wychowanie do odpowiedzialności, szacunku dla innych oraz dbania o dobro wspólne
- Kontynuowanie działań nakierowanych na zapobieganie hejtowi, przemocy psychicznej, nietolerancji
- Zajęcia z zakresu historii Polski, symboli narodowych, praw i obowiązków obywatelskich, z naciskiem na kształtowanie tożsamości narodowej i lokalnej.
- Organizowanie obchodów rocznic państwowych (np. Święto Niepodległości, Dzień Konstytucji 3 Maja) oraz udział w akcjach związanych z upamiętnianiem ważnych postaci historycznych.
- Zachęcanie uczniów do udziału w akcjach charytatywnych, wolontariatach, zbiórkach, porządkowaniu terenów zielonych, czy pomocy osobom starszym w okolicy szkoły.
- Realizowanie zajęć wychowawczych, podczas których omawiane będą zagadnienia związane z szacunkiem, tolerancją, równością i demokracją.
- Współpraca z organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami kultury w celu kształtowania w uczniach postaw otwartości na drugiego człowieka.
- Przygotowywanie i udział uczniów w uroczystościach klasowych i szkolnych
- Wychowawcy klas,
- nauczyciele przedmiotowi
- koordynatorzy projektów
- pedagog, psycholog,
- nauczyciele dyżurujący na korytarzach szkolnych
- opiekun samorządu szkolnego,
- opiekun szkolnego koła wolontariatu
Obszar III
Zadania
Formy realizacji
odpowiedzialni
wartości, normy, wzory zachowań (kultura)
- kształtowanie właściwych postaw moralnych, etycznych oraz społecznych.
- promowanie wzorców pozytywnego zachowania.
- budowanie umiejętności podejmowania odpowiedzialnych decyzji.
- Wyrobienie nawyków dbałości o bezpieczeństwo swoje i innych
- wyrobienie nawyków dbałości o mienie i majątek wspólny
- Kultura i zasady zachowań w życiu i sieci
- akcentowanie zasad savoir vivre w relacjach uczeń – uczeń i uczeń - dorosły,
- prezentowanie i nagradzanie uczniów osiągających sukcesy,
- aktywne dyżury śródlekcyjne – eliminowanie zachowań niebezpiecznych i niepożądanych
- organizowanie wyjść i wycieczek do kina, teatru, muzeum oraz innych obiektów kultury – zasady zachowania się w obiektach kultury,
- Realizowanie zajęć wychowawczych, podczas których omawiane będą zagadnienia związane z szacunkiem, tolerancją, równością i demokracją.
- Zajęcia dotyczące radzenia sobie z agresją, konfliktami rówieśniczymi, rozwijania empatii i umiejętności rozwiązywania sporów
- Dyrektor szkoły
- Wychowawcy klas
- nauczyciele muzyki, plastyki, informatyki
- nauczyciele przedmiotów humanistycznych
- nauczyciele dyżurujący na korytarzach szkolnych
- samorząd uczniowski
- nauczyciele przedmiotów
- opiekun samorządu szkolnego
Obszar IV
Zadania
Formy realizacji
Odpowiedzialni
Profilaktyka zachowań ryzykownych – bezpieczeństwo
- kontynuacja działań eliminujących hejt, agresję słowną i przemoc fizyczną,
- kształtowanie umiejętności rozpoznawania zagrożeń i reagowania na nie.
- promowanie odpowiedzialnego korzystania z mediów społecznościowych Internetu oraz sztucznej inteligencji.
- wzmacnianie postaw asertywnych i umiejętności podejmowania decyzji,
- wyposażenie uczniów i nauczycieli w podstawowy zakres wiedzy i umiejętności udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej.
- akcje plakatowe w wirtualnej gazetce szkolnej
- tematyczne lekcje wychowawcze
- warsztaty terapeutyczne i profilaktyczne, happeningi, dramy
- spotkania z przedstawicielami Policji, Straży Miejskiej,
- przypominanie zasad i reguł dotyczących bezpieczeństwa w sieci
- próbny alarm przeciwpożarowy, próbna ewakuacja szkoły
- przypominanie regulaminów bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem zajęć wychowania fizycznego, techniki, plastyki, fizyki, chemii
- zapoznanie uczniów z negatywnym wpływem używek, środków psychoaktywnych na zdrowie
- Apele dotyczące bezpieczeństwa uczniów
- Zajęcia warsztatowe i pokazy udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.
- Dyrektor, wicedyrektor
- Pedagog szkolny
- Psycholog szkolny
- wychowawcy klas
- nauczyciele przedmiotowi,
- nauczyciele dyżurujący
- nauczyciele informatyki
- opiekun samorządu
- pielęgniarka szkolna
- Współpraca z rodzicami.
Formy współpracy z rodzicami w rozwiązywaniu problemów młodzieży.
Szkoła współpracuje z rodzicami w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych.
1. Zbiorowe formy współpracy: − zebrania z rodzicami (dotyczą przekazania informacji o osiągnięciach uczniów w nauce i zachowaniu),
− prelekcje dla rodziców (dotyczące problemów wychowania i profilaktyki),
− spotkania rodziców z dyrektorem szkoły.
2. Indywidualne formy współpracy (stanowią uzupełnienie i wzbogacają kontakty zbiorowe): − konsultacje rodziców z wychowawcą, nauczycielem przedmiotu, pedagogiem, dyrektorem,
− korespondencje (za pomocą listów i pism informujących),
− rozmowy telefoniczne
- konsultacje indywidualne w ramach dyżurów nauczycieli i specjalistów.
Organizacja działań dla rodziców w roku szkolnym 2024-2025
Zadania
Formy realizacji
Odpowiedzialni
Informowanie rodziców o podejmowanych przez szkołę działaniach wychowawczo-profilaktycznych.
- Zapoznanie rodziców z programem wychowawczo-profilaktycznym.
- Spotkania z wychowawcami – kierowanie informacji do rodziców.
- Przekazywanie na bieżąco informacji o realizowanych programach wychowawczo-profilaktycznych za pomocą e-dziennika, poczty elektronicznej, strony internetowej szkoły, gazetek ściennych w szkole.
Dyrektor szkoły, wychowawcy klas, pedagog, psycholog.
Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole.
- Przekazywanie na bieżąco informacji o sukcesach, trudnościach i problemach uczniów za pomocą dziennika elektronicznego, podczas rozmów indywidualnych, zebrań klasowych.
- Rozmowy indywidualne z pedagogiem, psychologiem szkolnym, dyrektorem szkoły.
- Informacje na temat niskiej frekwencji (pisemnie).
- Współpraca z radą rodziców w zakresie pomocy materialnej dla uczniów potrzebujących wsparcia, dożywiania, dofinansowania wycieczek.
Wychowawcy klas, pedagog, psycholog, nauczyciele współorganizujący kształcenie.
Przekazywanie wiedzy na temat problemów wychowania i profilaktyki.
- Współpraca z rodzicami – organizacja spotkań i warsztatów dla rodziców ze specjalistami Świetlicy Wsparcia Dziennego DZIUPLA
- Upowszechnianie materiałów edukacyjnych, w tym na temat ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży (LIBRUS, strona internetowa).
- Doskonalenie umiejętności rodziców w zakresie radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.
- Organizowanie spotkań z rodzicami – dostarczenie informacji, jak powinni zachować się w sytuacjach wymagających interwencji.
- Indywidualne konsultacje z wychowawcą i pedagogiem.
- Informowanie rodziców o funkcjonowaniu specjalistycznych placówek zajmujących się pomaganiem młodzieży będącej w sytuacjach kryzysowych.
Pedagog, psycholog
- Organizacja działań dla nauczycieli.
Zadania
Formy realizacji
Odpowiedzialni
Organizacja doskonalenia zawodowego – kursy, warsztaty, szkolenia.
Dostarczanie nauczycielom informacji o dostępnych formach doskonalenia poza szkołą, na temat ochrony i wzmacniania zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
Organizacja szkoleniowych rad pedagogicznych,
Dyrektor szkoły, pedagog, psycholog
Współpraca ze specjalistami
Umożliwienie współdziałania nauczycieli ze specjalistami, instytucjami i organizacjami pracującymi na rzecz dziecka i rodziny, placówkami zajmującymi się ochroną zdrowia, zwłaszcza w zakresie ochrony zdrowia psychicznego oraz podmiotami wspierającymi właściwą organizację kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. - Dyrektor szkoły, pedagog, psycholog
Dyrektor, psycholog, pedagog, pracownicy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Świetlicy Wsparcia Dziennego DZIUPLA,
Propagowanie literatury na temat profilaktyki w szkole.
Udostępnianie materiałów szkoleniowych.
Gromadzenie literatury na temat szkolnej profilaktyki.
Psycholog